• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Kamienne Kręgi Gotów na Kaszubach

Krzysztof Kochanowicz
18 lipca 2017 (artykuł sprzed 6 lat) 

Kamienne Kręgi Gotów na Kaszubach


Pomorze jest rajem dla miłośników tajemnic i historycznych ciekawostek. Co roku tysiące ludzi przyjeżdża oglądać tutejsze słynne Kamienne Kręgi Gotów. Nasza weekendowa wycieczka obejmowała jednak tylko część ciekawostek w obrębie Wdzydzkiego i Zaborskiego Parku Krajobrazowego. Ułożone przez nas trasy dotarły do kamiennych kręgów w Odrach, Węsiorach oraz Leśnie. W obu przypadkach miejscem startowym była miejscowość Czarlina i nasza ulubiona agroturystyka u pani Ewy Brzezińskiej. Trasy, którymi chcemy się z wami podzielić, skierowane są do osób gustujących w dłuższych, całodziennych wycieczkach terenowych, z dala od ruchliwych dróg. Jeśli więc zamierzacie ruszyć naszym tropem, radzimy wybrać rower górski.



Kamienne kręgi wyglądają tajemniczo, dlatego od stuleci ich istnienie wiązali ludzie z działaniami sił nadprzyrodzonych lub istot bajkowych. Także dziś nie brakuje ludzi, dla których kurhany i i kręgi z kamieni nie są jedynie dawnymi cmentarzyskami, ale miejscami o wyjątkowej mocy i energii, astralnymi kalendarzami, czy nawet miejscami o kosmicznym znaczeniu. Każdy ma jednak prawo do wolności badań i przemyśleń w tym temacie.

Trochę historii...

Pomorskie kręgi kamienne są konstrukcjami powstałymi w I-III wieku n.e. Ich twórcami była ludność tzw. kultury wielbarskiej, czyli znani z przekazów historyków antycznych Goci. Lud ten, migrując ze Skandynawii na południowe wybrzeże Morza Bałtyckiego, obok całego zestawu dziedzictwa kulturowego, na które składały się zarówno zwyczaje pogrzebowe, system wierzeń, jak i kultura militarna, przeniósł na nowo zasiedlone przez siebie tereny tradycję budowy kamiennych kręgów.

Na Pomorzu kamienne kręgi interpretuje się najczęściej jako miejsca obrad, narad najważniejszych członków wspólnoty, podczas których podejmowano kluczowe decyzje dotyczące najistotniejszych dla danej społeczności spraw. Powstawały one w pobliżu osad zakładanych przez Gotów. Zazwyczaj wybór miejsca na osadę oraz kamienne kręgi nie był przypadkowy. Ograniczając się choćby do okolic, gdzie do dziś zachowały się kręgi, wiadomo, że osady znajdowały się w miejscach trudno dostępnych, zawsze w pobliżu wody (rzeki, bądź jeziora). Biorąc pod uwagę np.: Odry - obszar, na którym znajdowała się gocka osada, przed wiekami stanowił rodzaj wyspy otoczonej wodami: Wdy i Niechwaszczą. Obie rzeki otaczały rozległe mokradła, zamykające dostęp do osady z pozostałych stron.

Wiele cmentarzysk uległo zagładzie...

Od wieków głazy i kamienie narzutowe wykorzystywano jako materiał budowlany. W XIX wieku kamienie zaczęto skupować i stosować głównie przy budowach dróg. Wówczas też dla miejscowej ludności kurhany i kamienne kręgi stały się wygodnym i bezpłatnym źródłem materiału budowlanego. Na przełomie XIX i XX wieku w ten sposób uległo zagładzie kilkanaście znanych cmentarzysk. Z zapisków historycznych wiadomo, że dawniej na Pomorzu tego typu lub podobnych cmentarzysk było ponad czterdzieści. Dopiero opieka prawna, jaką otoczono największe z nich, uchroniła je przed dalszą dewastacją.

  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów


Kamienne Kręgi, które odwiedziliśmy:

1. Odry (powiat chojnicki, gmina Czersk):

Odry, to największe skupisko kurhanów i kamiennych kręgów w naszym kraju. Znane są od ponad 100 lat i to nie tylko naukowcom. W 1958 r. cały obszar cmentarzyska stał się rezerwatem przyrody. Pośród sosnowego lasu, znajduje się dziesięć całych i dwa fragmenty kręgów, z których najmniejszy ma średnicę 15, a największy 33 metry. Na obwodnicy wszystkich kręgów ustawione są kamienie. Na terenie rezerwatu, oprócz kamiennych kręgów zobaczymy także wiele kurhanów o średnicy od 8 do 12 metrów, a także blisko pół tysiąca pochówków ciałopalnych (kremowanych).

Przez cmentarzysko wiedzie trasa dydaktyczna, która dzięki licznym tablicom informacyjnym umożliwia turyście zagłębić się nieco w temacie. Na terenie cmentarzyska znajduje się także taras widokowy, z którego doskonale widać rozległość tego obszaru, kształt i rozlokowanie poszczególnych kręgów. Przy trasie oprócz kurhanów i kręgów znajduje się jedyny w swoim rodzaju lej prowadzący... w otchłań zaświatów. Podobnego obiektu nie ma w pozostałych odkrytych cmentarzyskach. W czasach Gotów poziom wód sięgał znacznie wyżej i miejsce to było zatopione. Odnalezione w tym dole szczątki ludzkie zdają się świadczyć, iż dokonano tu okrutnych obrzędów, albo pozbywano się zwłok osób niegodnych pochówku w ziemi.

2. Węsiory (powiat kartuski, gmina Sulęczyno):

Cmentarzysko gockie w Węsiorach znajduje się nieopodal wsi, nad brzegiem Jeziora Długie. Tutejszy zespół kurhanów i kamiennych kręgów został odkryty dość późno, a naukowcy zainteresowali się nim dopiero w latach 20. XX wieku. Wg archeologów spalone zwłoki składane były do glinianych naczyń (tzw. groby popielnicowe) a także chowano je w wykopanych w ziemi jamach (tzw. groby jamowe). Co ciekawe, na innych cmentarzyskach kamienne kręgi pozbawione są raczej grobów. W grobach tych znaleziono przedmioty codziennego użytku, m.in. ceramikę, igły, nożyce, a także biżuterię i elementy strojów. To właśnie na ich podstawie dokładnie udało się ustalić czas założenia cmentarzyska na lata 70. i 80. n.e., czyli domniemanego przybycia na ziemie pomorskie Gotów. Ciekawostką na cmentarzysku w Węsiorach jest głazowisko otoczone podwójnym pierścieniem kamieni ułożonych nieco inaczej niż pozostałe.

3. Leśno (powiat chojnicki, gmina Brusy):

Rezerwat, na terenie którego znajduje się cmentarzysko kurhanowe i kamienne kręgi znajduje się na południe od wsi Leśno, w lesie na skraju Jeziora Leśno Górne. Obszar, choć jest zdecydowanie mniej znany niż Odry czy Węsiory, w ostatnich latach cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Przez cmentarzysko wiedzie ciekawie zaaranżowana ścieżka dydaktyczna umożliwiająca turyście zagłębienie się w temacie. Pierwszym obiektem na trasie jest potężny kurhan otoczony kamiennym kręgiem z monumentalną stelą na szczycie. Podczas badań archeologicznych w kurhanie odnaleziono pochówek kobiety z cennymi darami. Wydobyte wówczas skarby zobaczyć można w Muzeum Historyczno-Etnograficznym w Chojnicach (tzw. grób księżniczki z Leśna). W głębi cmentarzyska zobaczymy niewielkie kurhany i koliste konstrukcje kamienne, tzw. wieńce. Wokół jednego z nich stwierdzono ślady palenisk, będących pozostałością dawnych obrzędów. W kurhanach i wieńcach są zarówno pochówki ciałopalne, jak i popielnicowe.

>>>Powyższe informacje zostały zaczerpnięte z Vademecum Krajoznawczego wyd. Region
Tytuł: Kamienne Kręgi Gotów, aut. Alicja i Zofia Breske, Jarosław Ellwart

  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów
  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów


GALERIA ZDJĘĆ; fot. Krzysztof Kochanowicz

Malowniczy krajobraz:

Jak wspomniałem wcześniej trasy naszych wycieczek wiodły przez przepiękne rejony Wdzydzkiego i Zaborskiego Parku Krajobrazowego z dala od ruchliwych szos, co oznacza, że w dużej mierze pokonywaliśmy drogi gruntowe i leśne dukty. W obrębie Borów Tucholskich i tzw. Sandrów Brdy, czyli grząskich piachów, miejscami przejazd był utrudniony, ale wpisane to było w naszą przygodę. Oprócz gęstych lasów, których ściółka wyłożona była przepysznymi jagodami i poziomkami mieliśmy wiele okazji do podziwiania przecudnych, lekko pofałdowanych terenów, wśród których meandrowały rzeki oraz potoki. Po drodze mijaliśmy także wiele ciekawych jezior, które możecie podejrzeć na mapie i śladzie GPS naszej wycieczki.

Ciekawostką krajoznawczą na naszej trasie były wyniosłe wzniesienia o nazwie Chełmice, których najwyższy szczyt sięga 201 m n.p.m. To także najwyższe wzniesienie na terenie Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego. Ten mocno pofałdowany teren charakteryzuje się zalesionymi wzgórzami o stromych zboczach i głębokich wąwozach. Tutejsze runo leśne stanowi tzw. bór chrobotkowy o siwym kolorze porostów. Przez ten ciekawy naturalny twór wiedzie oznakowany szlak rowerowy, tzw. Pętla Przytarnia, rozpoczynająca się w miejscowości Wiele.

Statystyki wycieczek:

Trasa 1:

-Odwiedzone miejsca: Kamienne Kręgi w Leśniewie i Odrach
-Miejsce rozpoczęcia i zakończenia trasy: Czarlina, agroturystyka
-Dystans: 95 km
-Rodzaj podłoża: głównie leśne dukty i drogi szutrowe
-Rekomendowany rower: górski
>>>Mapa trasy i ślad GPS

Trasa 2:

-Odwiedzone miejsca: Kamienne Kręgi w Węsiorach
-Miejsce rozpoczęcia i zakończenia trasy: Czarlina, agroturystyka
-Dystans: 65 km
-Rodzaj podłoża: głównie leśne dukty i drogi szutrowe
-Rekomendowany rower: górski
>>>Mapa trasy i ślad GPS

Na wycieczkę warto zabrać ze sobą dobrą mapę

My korzystaliśmy z Wydawnictwa Kartograficznego EkoKapio :
-Wdzydzki Park Krajobrazowy o skali: 1:25 000
-Zaborski Park Krajobrazowy o skali 1:50 000

Podsumowanie:

Kamienne kręgi, jakie zachowały się w kilkunastu miejscach ziem pomorskich, to najdoskonalsze i w zasadzie jedyne widoczne skarby z czasów przedhistorycznych. Podobnych niezwykłych i tajemniczych miejsc jest w naszym regionie znacznie więcej i z pewnością sukcesywnie będziemy chcieli je zobaczyć. Niedługo planujemy wycieczkę do Trątkownicy, która znajduje się nieopodal Trójmiasta.

Poruszając temat archeologii, niedawno odwiedziliśmy:

1. Kurhany z epoki brązu w Leśnictwie Uniradze
2. Kurhany sprzed tysiąca lat nieopodal Lewina

To nie pierwsza nasza wyprawa do Wdzydzkiego i Zaborskiego Parku Krajobrazowego
Zobacz poprzednie nasze wycieczki rowerowe, wędrówki i spływy kajakowe w tym terenie:

Rowerowe:

1. Wypad bezdrożami dookoła jezior wdzydzkich
2. Wdzydzki Park Krajobrazowy na rowerze
3. Literacki Szlak Anny Łajming przez Zaborski Park Krajobrazowy

Piesze:

4. Wdzydzki Park Krajobrazowy spacerem
5. Szlak Zaborski, podczas weekendowej wędrówki
6. Jeziora i torfowiska w okolicach Leśnictwa Dywan

Kajakowe:

7. Spokojny spływ Trzebiochą do Kaszubskiego Morza

Dziękujemy wszystkim za zainteresowanie i zapraszamy na kolejne wypady!

Info:

Dołącz do ludzi pozytywnie zakręconych
Co chwilę mamy nowe pomysły, które realizujemy w wolnym czasie: czy to po pracy, czy w wolny weekend, dlatego też nie sposób się z nami nudzić. Jesteśmy aktywni przez cały rok kalendarzowy, niezależnie od pogody. Jeździmy na rowerach, wędrujemy, pływamy na kajakach i wiele innych. Jeśli więc masz ochotę bawić się razem z nami, nie zastanawiaj się dłużej. Dołącz do nas!

>>> WWW: Grupa Rowerowa 3miasto

O naszych inicjatywach, wypadach i wycieczkach dowiesz się regularnie odwiedzając naszą stronę internetową. Możesz też napisać maila z prośbą o przyłączenie się do listy sympatyków GR3miasto.
Wtedy zawsze będziesz na bieżąco ze wszelkimi newsami.
Kontakt e-mail: gr3miasto@gmail.com

Parametry trasy

  • Region woj. pomorskie
  • Długość trasy 95 km
  • Poziom trudności średni

Znajdź trasę rowerową

Wydarzenia

Opinie (24) 4 zablokowane

  • Z tymi kręgami to był strzał w 10

    Za rok jeszcze kilka zbudujemy bo turystom się podoba. Tylko musimy zaczekać aż sołtys kamienie zamówi.

    • 37 6

  • wszyscy zebrani wokół kamiennego członka

    • 9 3

  • Z tymi Gotami to niekoniecznie (1)

    Pani Piepiórka ciekawie opowiada o tych kręgach. Na jutubie jest film.

    • 6 2

    • Pani Piepiórka jest delikatnie mówiąc specyficzna.
      Jednak merytoryczny (oparty o badania i fakty) spór o wiek kręgów trwa już równo 100 lat... Nie da się ukryć faktu, że mchy i porosty są grubo starsze niż okres gocki - a nie uwierzę że Goci je przynieśli "w kieszeniach" i zasiedlili nimi kamienie. Podobnie nie uwierzę, w to, że Goci celowo (albo dla hecy) ustawili kręgi nie na sobie współczesne punkty astronomiczne, lecz kilka tys lat starsze....

      • 5 0

  • To są kręgi Lechitów (5)

    Zgodnie z badaniami genetycznymi nasi przodkowie mieszkają na ziemiach Polskich od 10.000 lat. Tak jest datowana najbardziej popularna mutacja genetyczna która charakteryzuje i dominuje w Polsce: Haplogrupa R1a. A więc to nie sa kręgi Gotów, tylko naszych przodków - Lechitów którzy są na tej ziemi od zawsze.

    Sława!

    • 12 16

    • Nie mówcie tego prezesowi (1)

      wolę nie myśleć co wtedy wymyśli!!!

      • 4 4

      • On sam z Odessy

        • 3 1

    • Przodkowie tak, (2)

      ale nie jacyś Lechici (co to za jedni ?) , tylko rdzenna ludność plemion germańskich. Potem najechali barbarzyńcy ze wschodu, Germanie się wycofali a ich miejsce zajęli Słowianie ze wschodu (Dniepr), którzy wykorzystali zawieruchę.

      Bajki o Lechitach od 10.000 lat proszę zostawić na potrzeby legend co najwyżej.
      Polacy to mieszkanka słowiańsko-germańska, przy czym ten drugi pierwiastek to ludność od 10.000 lat.

      • 7 3

      • w kronice Prokosza jest napisane co innego. (1)

        • 1 4

        • Pewnie dlatego, że kronika Prokosza to fałszerstwo z XVIII wieku...

          • 8 2

  • Patmany tam mieszkaly

    • 2 5

  • Opinia do filmu

    Zobacz film Kamienne Kręgi Gotów

    U mnie na budowie nowego osiedla na Guderskiego co drugi dzień wykopują lepsze większe kamienie niż te krążki...

    • 4 4

  • Wychodzi na to, że nie ma Zadnego pojezierza kaszubskiego.

    Jest pojezierze gockie.

    • 1 6

  • Rowerowy weekend po kaszubskich Kamiennych Kręgach Gotów (1)

    Nie można było tych zdjęć lepiej opisać? Co to jest i gdzie jest ta wielka góra piachu?

    • 8 3

    • Większość zdjęć znajduje się na śladach GPS...

      ...proszę tam zajrzeć. Każde zdjęcie ma swoje dokładne położenie, a góra piachu to na pewno nie wydma, a skład żwirowni ;)

      • 3 1

  • (3)

    Fajnie że w tych czasach ludzie spotykają się wspólnie by pojeździć ale do cholery czy inni czytelnicy są tak mało kreatywni by samemu ułożyć sobie trase. Który to już artykuł z reklamą Pani Ewy? Jeśli chcecie się umawiać to na Facebooku. Możecie opublikować nawet zdjęcia waszych kanapek

    • 5 8

    • (2)

      Filmik fajny, oby nikt nie pomyślał że można jeździć po torowisku

      • 1 3

      • A dlaczego miałby tak pomyśleć? (1)

        Każdy ma na tyle zdrowego rozsądku by sprawdzić rozkład jazdy pociągów ;)

        • 2 0

        • Można też przyłożyć ucho do szyny

          • 2 0

  • Trątkownica była przeze mnie odwiedzona podczas wycieczki po Kaszubach z Kościerzyny do Gdańska

    • 5 0

1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Święta Wielkanocne nad morzem - atrakcje dla całej rodziny

450 zł
zajęcia rekreacyjne

Konopna Noc Saunowa!

125 zł
spotkanie, morsowanie, trening

Aktywne Świętowanie - Wielkanoc 2024

w plenerze, zajęcia rekreacyjne, sporty ekstremalne

Forum

Najczęściej czytane