Jest wiele powodów problemów ze stawami kolanowymi. Jednak myli się ten, kto sądzi, że występują one jedynie u osób po wypadkach komunikacyjnych i miłośników aktywności sportowej. Przeciwnie! Coraz częściej do ortopedów trafiają pacjenci, których problemy z kolanami wynikają z... siedzącego trybu życia. Dlatego ortopedzi alarmują - kolana lubią ruch!
Aktywność fizyczna jest ważna dla naszego rządu ruchu, w tym dla największego z naszych stawów - stawu kolanowego. Unikanie sportu oraz siedzący tryb życia to częste przyczyny bólu kolan.
Kolano jest ważnym elementem układu kostno-stawowego człowieka. Z powodu bólu zmienia się mechanika chodu, co negatywnie wpływa na kręgosłup i pozostałe stawy kończyny dolnej. Nawet jeśli dolegliwości miną, mogą powstać trwałe zmiany w innych stawach, powodujące konieczność leczenia.
Dlaczego powinniśmy uprawiać sport?
Aktywność fizyczna:
- wpływa na prawidłowe ukrwienie stawu, odżywiając i regenerując go
- uwadnia i odżywia chrząstkę stawową, która w ok. 70 proc. składa się z wody - odwodnienie prowadzi do kruszenia się chrząstki i powstawania jej trwałych ubytków
- poprawia gospodarkę wapniową kości i spowalnia proces utraty masy kostnej, który zaczyna się po 30. roku życia, tym samym zapobiega osteoporozie i ryzyku złamań kostnych śródstawowych
- pozwala utrzymać prawidłową masę mięśniową, która w mniejszym stopniu obciąża stawy
- poprawia siłę ścięgien i ich przyczepów do kości, co zmniejsza liczbę kontuzji okołostawowych
- aktywuje receptory czucia głębokiego, wpływając na utrzymanie równowagi i koordynację ruchową
Jak uprawiać sport, aby sobie nie zaszkodzić?
Zdaniem ortopedów każda aktywność jest dobra, o ile nie ma przeciwwskazań do jej uprawiania. Jednak po 40. roku życia forsowne spacery, bieganie, gry zespołowe czy zajęcia typu crossfit i aerobik stepowy nie powinny być dominującymi formami ruchu. Za to powinniśmy jeździć na rowerze, pływać (stylem grzbietowym lub kraulem - żabka nie jest zalecana), uprawiać nordic walking lub codzienną gimnastykę.
- Aktywność fizyczna jest niezbędna dla naszego organizmu, ale sport rekreacyjny musimy uprawiać z głową. Rodzaj uprawianej dyscypliny należy dobrać do wieku, a obciążenia do naszych aktualnych możliwości (wydolności). Najlepsza rekreacja to ćwiczenia wykonywane co drugi dzień: taki tryb pozwala tkance mięśniowej na regenerację (w odróżnieniu od wysiłku fizycznego codziennego) - tłumaczy dr n. med. Piotr Wiśniewski, specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu z kliniki Carolina Medical Center w Gdańsku.
Co psuje nam się w kolanach?
W wyniku różnego rodzaju urazów stawu kolanowego najczęstsze uszkodzenia dotyczą chrząstki stawowej, łąkotek i układu więzadłowego. Odrębną kwestią jest zwyrodnienie, tzw. gonartroza. To proces powodujący destrukcję przede wszystkim chrząstki stawowej i może wystąpić nie tylko u starszych, lecz również młodszych pacjentów.
- Dużym problemem są ludzie - również młodzi - u których dochodzi do urazów chrząstki, wynikających z... braku jakiejkolwiek aktywności fizycznej. Operacje rekonstrukcji chrząstki stawowej kolana u 20-latków nie są dziś niestety niczym unikatowym - powiedział lek. Marcin Mikulicz, specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu z Carolina Medical Center w Gdańsku.
Musimy mieć świadomość, że zmiany zwyrodnieniowe, zachodzące w kolanie, postępują szybko i... same się nie naprawią. Im dłużej zwlekamy, tym bardziej skomplikowane leczenie może nas czekać!
A jeśli już trafimy do ortopedy?
Wybór sposobu leczenia uzależniony jest od rodzaju i rozległości uszkodzenia, wieku pacjenta oraz jego oczekiwań.
- Jeśli zabieg jest nieunikniony, zawsze staramy się znaleźć najlepsze rozwiązanie dla pacjenta. Zależy nam na tym, aby pacjent jak najszybciej powrócił do aktywności ruchowej i aby leczenie było jak najkrótsze. Dużą wagę przykładamy do leczenia mało inwazyjnego. Przykładem jest artroskopia stawu kolanowego. Techniki artroskopowe umożliwiają leczenie operacyjne o małej traumatyzacji, szybkie do wykonania, umożliwiające sprawną rehabilitację i w konsekwencji szybszy powrót do zdrowia pacjenta - dodaje dr Wiśniewski.
Jeśli zmiany zwyrodnieniowe w stawie kolanowym są zaawansowane, pacjenta kwalifikuje się do endoprotezoplastyki stawu kolanowego. Jest to leczenie bardziej inwazyjne, polegające na wymianie uszkodzonych powierzchni stawowych i zastąpieniu powierzchniami metalowymi (protezą).
* możliwość dodania komentarzy lub jej brak zależy od decyzji firmy zlecającej artykuł