Wybór akcesoriów dla biegaczy jest coraz szerszy, a ich rosnąca sprzedaż potwierdza, że ta forma aktywności fizycznej z każdym dniem zyskuje w naszym kraju na popularności. O ile przydatność wielu z elementów wyposażenia bywa często podważana i sprowadzana do marketingowych sztuczek, trudno znaleźć kogoś kto zakwestionuje, jak ważne jest odpowiednio dobrane obuwie. Na co należy zwrócić uwagę i jak znaleźć buty, które dobrze posłużą nam przez następne 1000 kilometrów na asfalcie? W tym celu wybraliśmy się do sklepu Biegosfera.
na poziom amortyzacji, rodzaj podeszwy i dopasowanie do podbicia stopy
56%
muszą mieć przede wszystkim odpowiedni rozmiar i wygląd
21%
nie kupuję butów przeznaczonych wyłącznie do biegania
23%
Moda na bieganie przyjęła się w Trójmieście, o czym świadczy nie tylko liczba amatorów startujących w licznych zawodach na różnych dystansach. Sam od nieco ponad roku, doświadczam zbawiennego wpływu tej aktywności na ludzki organizm.
Wraz z rosnącą intensywnością treningów, zacząłem przykładać coraz większą wagę do odpowiedniej rozgrzewki i techniki biegu. Szczególnie, że biegam głównie po asfalcie.
W celu zmniejszenia ryzyka kontuzji, które czasem potrafią wyłączyć z biegania przynajmniej na tydzień, zdecydowałem się także po raz pierwszy w życiu skorzystać z profesjonalnej pomocy przy doborze szosowego obuwia. Mając na koncie wyłącznie treningi w butach, które są "fajne, wygodne i w moim rozmiarze", udałem się do sklepu
Biegosfera przy
ul. Hallera 117 
.
Dobra amortyzacja to podstawaMoim przewodnikiem w poszukiwaniu odpowiedniej pary butów został
Daniel Trzebiatowski, który oprócz pracy w Biegosferze zajmuje się wyczynowo wioślarstwem (ma na koncie tytuł mistrza Polski), zaś amatorsko z dobrymi wynikami startuje w maratonach.
-
Podstawą jeśli chodzi o dobór butów do biegania jest amortyzacja - zaczął Daniel.
-
Załóżmy, że w czasie biegu poruszalibyśmy się na boso. Jest faza lotu i faza uderzenia. Jeśli uderzamy stopą o podłoże, na nasz staw kolanowy leci mniej więcej trzykrotność masy ciała. To zależy od prędkości i od nawierzchni. Jeżeli biegamy po miękkim, to troszeczkę mniej, z kolei na asfalcie może dojść nawet do sześciokrotności - wyjaśnił.
Wśród biegaczy amatorów o amortyzacji mówi się sporo, ale co tak naprawdę oznacza dobra amortyzacja? Na jedną osobę dobry będzie taki but, a na drugą inny. Od czego to zależy? Przede wszystkim od naszej wagi, oczywiście.
-
Im więcej ważymy, tym więcej amortyzacji potrzebujemy. Możemy biegać ważąc 90 kilogramów w butach dla biegaczy ważących 70 kilogramów, ale wówczas tego buta szybciej zużyjemy - usłyszałem.
Jako osoba ważąca 70 kg mogłem poczuć się uprzywilejowany. Dlaczego? Im większa amortyzacja, tym wyższa cena. Lżejsi płacą mniej.
Biomechanika, czyli zwróć uwagę jak pracuje twoja stopaDrugą najważniejszą rzeczą obok amortyzacji jest biomechanika w czasie biegu.
-
Stawy skokowe potrafią nadpronować, czyli uciekać do wewnątrz tworząc łuk. Gdy staw skokowy ucieka do wewnątrz, kolano leci za nim, a dalej skręca biodro. By zachować linię prostą, buty dla nadpronatorów mają elementy twardsze po wewnętrznej stronie - wyjaśnił Daniel.
Wyróżniamy trzy rodzaje stóp u biegaczy. Oprócz nadpronatorów są jeszcze
supinatorzy (staw skokowy ucieka im w trakcie biegu do zewnątrz) i osoby o
stopach neutralnych. Tych dwóch ostatnich przypadków się nie koryguje. Buty dla osoby supinującej sprawdzają się równie dobrze dla osób o stopie neutralnej, co działa także w drugą stronę. Jak sprawdzić jaką mamy biomechanikę?
-
W internecie popularny jest jest tak zwany "test mokrej kartki", ale on sprawdza nam wyłącznie podbicie, czyli czy mamy płaskostopie czy nie. Nie należy sugerować się nim przy doborze butów. Natomiast o nadpronacji lub supinacji możemy dowiedzieć się wyłącznie obserwując staw skokowy w trakcie biegu. Często zdarza się, że ktoś ma stopy płaskie i powinien mieć nadpronację, a staw skokowy ma prosto. Wtedy niepotrzebnie kupując takie buty może zrobić sobie krzywdę - wytłumaczył sprzedawca.
Wskoczyłem na boso na bieżnię. Biegosfera daje możliwość sprawdzenie biomechaniki. W przypadku zakupu butów w sklepie, test jest darmowy. W innym przypadku należy zapłacić za niego 35 zł, które zostaną odliczone, gdy dokonamy zakupu.
Po niespełna minucie biegu, dzięki
wideoanalizie mogłem obejrzeć na ekranie jak pracuje mój staw skokowy. Tym samym zostałem uświadomiony, że zaliczam się do grona nadpronatorów, na szczęście tych, którzy jeszcze nie dorobili się z tego tytułu haluksów na stopach. Poziom nadpronacji może być różny. W moim przypadku okazał się on niewielki, ale jednak widoczny. Po chwili wróciłem na bieżnię w butach dla "neutralsów", w których nadpronacja była jeszcze wyraźniejsza.
Na szczęście nadpronacji nie należy traktować jako choroby.
-
Jeśli biegasz już po 10-15 km podczas jednego treningu to ten ruch się pogłębia i zaczyna przeszkadzać. Im dłuższy dystans tym gorzej. Buty dla nadpronatorów nie sprawią, że pozbędziemy się nadpronacji, bo to obuwie dostosowuje się do nogi, a nie na odwrót. Dają jednak większy komfort i chronią przed kontuzjami. W dobrze dobranych butach więzadła nadpronatora odpoczywają, są wyręczane, więc czasem trzeba dodatkowo popracować, żeby je wzmocnić. Dlatego ważne, by czasem zdjąć buty i na przykład pobiegać po nieubitym piasku, na przykład na plaży - uczulił mnie Daniel.
Lżejszy nie znaczy lepszy
Biegacze często zwracają uwagę na wagę butów. Wśród wielu z nich pokutuje błędne przekonanie, że lżejszy but jest lepszy, bo jest... lżejszy.
-
Nie ma co sugerować się wagą butów. Im są lepiej amortyzowane tym są cięższe. Waga buta, szczególnie dla początkującego biegacza, nie ma znaczenia. To tylko taki atut marketingowy. Od kilku lat trwa wyścig producentów, ale odchudzają oni tylko cholewki, które są coraz częściej zgrzewane. Podeszwa pozostaje natomiast ta sama, w zależności od stopnia amortyzacji jaki ma zapewniać - wyjaśnił mi mój rozmówca.
Dla kogo startówki, a dla kogo buty treningowe?
Kolejna kwestia to poziom zaawansowania biegacza. Wyróżniamy bowiem buty
treningowe, startowe i startowo-treningowe.-
Różnią się one przede wszystkim poziomem amortyzacji. Buty treningowe mają jej więcej, treningowo-startowe są lżejsze i mają mniej amortyzacji, a także mniejszy drop, czyli różnicę między śródstopiem a piętą. W standardowym bucie treningowym wynosi ona 12 mm, w bucie treningowo-startowym już tylko 8 mm. Są oczywiście ewenementy, ale to zależy od marki. Startówki to już praktycznie but na kilka biegów, na jeden maraton czy na pięć biegów na 10 km. W nich cała amortyzacja szybko się ubija, ale są dużo lżejsze i bardziej dynamiczne, bo drop wynosi od 0 do 4 mm - wyjaśnił Daniel Trzebiatowski.
-
Startówki nadają się dla osób, które maraton biegają koło 2:40, 2:30 i niżej. Buty treningowo-startowe często zarezerwowane są natomiast dla biegaczy, którzy 10 km pokonują poniżej 40 minut, a maraton w granicach 3 godzin. Oni nie wyczują różnicy miedzy startowymi, a treningowo-startowymi. Pozostali powinni zakładać buty treningowe, gdyż są bardziej elastyczne i łatwiej się z nich wybijać - dodał.
Nie sugeruj się marką obuwiaWybór był oczywisty - buty treningowe. Skoro wcześniej określiliśmy już poziom amortyzacji jaki będzie mi potrzebny oraz ustaliliśmy, że należę do nadpronatorów, przyszła kolej na sprawdzenie konkretnych modeli obuwia. Najważniejszy jest oczywiście w tym przypadku rozmiar.
Buty muszą być nieco większe, bo stopa potrzebuje w trakcie biegu trochę luzu, szczególnie, gdy nieco spuchnie. Ja przymierzałem buty o pół rozmiaru większe od tych, w których chodzę na co dzień. Najlepiej by na czubku buta wolna przestrzeń wynosiła tyle co opuszek kciuka.
-
Różne marki mają różne rozmiarówki, ale każdy znajdzie coś dla siebie. Butów nie szyje się na miarę, a jeśli już ktoś ma taki kaprys, musi pojechać bezpośrednio do producenta i zapłacić za nie tyle co za dobrej klasy rower. Obecnie takie rozwiązanie oferuje chyba tylko firma Mizuno, ale jest to tak kosztowne rozwiązanie, że nawet czołowi biegacze nie decydują się na nie - wytłumaczył Trzebiatowski.
Przymierzyłem kilka par różnych marek i sprawdziłem je na bieżni. Daniel wyjaśnił mi, że
nie ma czegoś takiego jak najlepsza marka butów do biegania. Do swojego faworyta dochodzi się latami. Dopiero po "zajechaniu" kilku par można stwierdzić czy preferuje się markę Asics, Nike, New Balance, Saucony, Mizuno, Brooks czy jeszcze inną.
Wideoanaliza pokazała, że już pierwsze przymierzone przeze mnie buty zniwelowały nadpronację. Staw skokowy podczas biegu był cały czas w linii prostej. W sumie w ciągu kilkunastu minut miałem na nogach około pięciu par butów.
-
Musisz sam stwierdzić, w których czujesz się najlepiej. Nigdy nie wybieramy butów za klienta - usłyszałem od mojego przewodnika.
Ostatecznie mój wybór padł na Asics GT 2000, czyli szosówki o dosyć dużym stopniu amortyzacji dla osób o lekkiej nadpronacji.
Dbaj o buty, a długo ci posłużąZakup dobrze dobranych butów do biegania, w szczególności w przypadku amatora, to znaczące nadszarpnięcie budżetu. Jeśli jednak zdecydujesz się wydać te kilkaset złotych, warto zadbać o zakup.
Para dobrego jakościowo, dopasowanego i zadbanego obuwia wytrzyma nawet 1000 km biegania po asfalcie.Najczęściej popełniany błąd wynika z wciskania butów na siłę przy zakładaniu lub z zsuwania ich przy zdejmowaniu. Wówczas dochodzi do przecierania zapiętek, co dodatkowo nasila się, gdy na nogach mamy bawełniane skarpety. Buty za każdym razem należy rozsznurować. Jeśli przemoczysz buty w deszczu czy śniegu, nie ma powodów do paniki. Musisz je tylko odpowiednio potraktować.
-
Najgorsze co można zrobić to wrzucić buty do pralki na 60 stopni. Mogą się rozejść. Najlepsze rozwiązanie to wyciągnięcie wkładki i wepchnięcie do przemoczonych butów gazety. Obuwie odda jej całą wilgoć. Należy je jednak suszyć w temperaturze pokojowej, nie na słońcu lub pod kaloryferem. Z zewnątrz wystarczy umyć buty pod bieżącą wodą - poradził mi Daniel.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy