Zima to świetny sezon na... kajak !

Pływanie zamarzającą rzeką dostarcza niezapomnianych wrażeń zarówno pięknem zimowego krajobrazu, jak i pewną dawką adrenaliny.

Również podczas zimowych odwilży warunki do pływania nie różnią się zbytnio od panujących późną jesienią lub wczesną wiosną. Czasami udaje się trafić na bardzo wysoki stan wody - wówczas spokojny strumyk może zmienić się w rwącą rzekę, a mała kaskada w całkiem niemały wodospad. Ci, którym brakuje jednak wrażeń mogą wyżyć się na przeszkodach, bądź też poćwiczyć grawitację podczas skoków...

Przyroda zimą jest piękna i wyjątkowa. Stanowi to wystarczający powód, aby znieść liczne niewygody związane z zimowym kajakowaniem. Zdjęcia nie oddają nawet w części piękna lodowych widoków. Słońce lśni w igiełkach, które szadź osadziła na trzcinach i zwieszonych nad wodą gałęziach drzew. Wieczorem i rano z powierzchni wody unosi się gęsta mgła. To po prostu trzeba zobaczyć - tego nie daje się opisać. Nie ma innego sposobu, aby doświadczyć tego piękna, jak tylko wybrać się na wspaniałą zimową przygodę.

Najważniejsze jest jednak bezpieczeństwo!

Spływ zimowy można zorganizować i przeprowadzić tak, aby był całkowicie bezpieczny. Kajakowanie zimą nie służy udowadnianiu sobie czegokolwiek, ale jest bardzo piękną formą kontaktu z dziką przyrodą. Trzeba pamiętać jednak, że spływy kajakowe zimą należy szczególnie starannie zaplanować. Nie wolno pływać samemu! Najlepiej zorganizować grupę kilku kajaków z instruktorem lub osobą doświadczoną w spływach wyczynowych. Należy zwracać uwagę na kondycję psychofizyczną: przede wszystkim nie przemęczać się. Etapy płynięcia powinny być szczegółowo zaplanowane, należy uwzględnić możliwość nagłego pogorszenia się pogody i konieczność awaryjnego przerwania spływu.

Na bezpieczeństwo i zadowolenie z wycieczki mają wpływ następujące czynniki:
- kajakarze muszą mieć odpowiednie doświadczenie i być przygotowani kondycyjnie.
- na spływ zimowy należy wybrać znaną sobie rzekę o małej ilości przeszkód i niezbyt wartkim prądzie. Trzeba z definicji wykluczyć możliwość wywrócenia kajaka, gdyż w zimowych warunkach jest to nie tylko nieprzyjemne, ale i niebezpieczne.
- trasa powinna być tak zaplanowana, aby w każdej chwili istniała możliwość zakończenia spływu i ewakuacji.
- konieczny jest odpowiedni ekwipunek i sprzęt asekuracyjny (rzutki, kamizelki, worki, siekierki, płachty ratunkowe, apteczka)
- należy być ubranym w kamizelkę! Pamiętajcie zimowy strój nie zapewnia pływalności!
- należy zabrać ze sobą jedzenie (słodycze zapewniają szybką regenerację energii ) i ciepłe napoje w specjalnych termosach
- pamiętajmy również o rzutce. (Warto tu zauważyć, że rzutka na spływie zimowym może stać się przyrządem jednorazowego użytku - zamoczona i zamarznięta ponownie nie spełni już swojej funkcji.)
- ponieważ kajak i wiosło pokrywają się bardzo szybko lodem, jedynym sensownym rozwiązaniem jest używanie kajaków polietylenowych. Kajaki poliestrowe tzw. "szklaki" mogą nie wytrzymać odbijania lodowej skorupy z burt.
- zapas suchej odzieży (z butami, rękawicami i czapką bądź opaską na głowę) zapakowanej w nieprzepuszczalny worek stanowi zabezpieczenie w przypadku zamoczenia się - warto mieć nawet dwa takie komplety, kajaki są na tyle pojemne, że nie ma problemu z zabraniem dodatkowych ubrań).



Ubranie kajakarza powinno składać się z kilku warstw:

1. Bielizna: najodpowiedniejszy zestaw to ciepła bielizna zapewniająca wydalanie potu na zewnątrz i cały czas pozostająca sucha. Należy unikać używania odzieży bawełnianej, zwłaszcza w pobliżu ciała. Mokra bawełna bardzo szybko wychładza organizm. Warto zainwestować w bieliznę z polipropylenu i polar.

2. Kurtka i spodnie: nie powinny przepuszczać wiatru, ale powinny być z materiału oddychającego, najlepiej z goretexu. Zaawansowani kajakarze ubierają jedno lub dwuczęściowe tzw. suche kombinezony, które nawet przy wywrotce nie przepuszczają wody.

3. Czapka: najlepiej neoprenowa czapka, zakrywająca uszy, zapewnia właściwą temperaturę głowie, która, według wszelkich danych, oddaje najwięcej ciepła i jednocześnie najbardziej go potrzebuje.

4. Rękawice: nieprzewiewne i w miarę możności nieprzemakalne zapobiegają stracie energii przez ręce. Nie mogą w żadnym razie ograniczać sprawności dłoni czy osłabiać chwytu na wiośle. Przy bardziej leniwych rzekach, bez przeszkód można używać zapinanych na wiośle osłon na dłonie (tzw. łapawic).

5. Buty: wodoszczelne buty lub skarpety z lateksu lub neoprenu chronią stopy. W bardzo zimnej wodzie buty neoprenowe mogą nie być dostateczną ochroną, zwłaszcza jeśli zapinane są na suwak. Warto również używać kaloszy żeglarskich przystosowanych do szczególnie ciężkich warunków morskich.

Zagrożenia:

W czasie kajakowej wycieczki zimą lub wczesną wiosną zachowujemy się znacznie ostrożniej, niż w lecie. Perspektywa wywrotki i kąpieli w lodowatej wodzie jest na tyle nieprzyjemna, że zwykle skutecznie temperuje nasze ambicje. Mimo takiej wzmożonej ostrożności nie jesteśmy do końca bezpieczni. Kajak to łódź wywrotna i wypadek zawsze może się przydarzyć. A wtedy oprócz oczywistej nieprzyjemności grozi nam też realne niebezpieczeństwo szoku termicznego i hipotermii.



Opracował: